شامه‌ی انسان به قدرت بسیاری از حیوانات نیست: حدود ۵ میلیون سلول بویایی در بینی انسان در مقابل ۲۰۰ میلیون سلول بویایی سگ، وجود دارد، اما نقش تعیین کننده‌ای در روحیه و سلامت جسمی و روحی بازی می‌کند.

تصور می‌شود که تاثیرات چشمگیر عطر و رایحه  بر روی مغز، اثر مهم مرگ و زندگی است که برای اولین بار برای فرد خاطراتی ایجاد کرده است. سلول‌های بویایی در مغز به سیستم لیمبیک متصل است (که بنا به تعاریف تکاملی، در میان قدیمی‌ترین قسمت‌های مغز قرار دارد) که مسئول اداره‌ی احساسات، رفتار و حافظه‌ی کوتاه مدت است.

حس بویایی نیز از این منطقه در مغز کنترل می‌شود، و می‌بایست در انسانهای نخستین بسیار قوی‌تر می‌بود تا بتوانند غذا و دشمن را ردیابی کنند. اما با اینکه اهمیتی بقایی عطر به طور گسترده‌ای از بین رفته است، تاثیراتش بر جسم و مغز باقی مانده‌است.

یک تحقیق نشان می‌دهد که عطر می‌تواند بر هر چیزی، از قبیل خواب و احساسات، رانندگی، استرس، درد، تمرکز، حافظه و عشق، تاثیر بگذارد. در حالی که یک بار بو کردن اسطوخودوس باعث ترشح هورمون‌های خوشحالی می‌شود و ما را خوشحال می‌کند، بوییدن عطر گل رز باعث کاهش فشار خون می‌شود و مقدار کمی اکالیپتوس باعث هوشیاری می‌شود.

پول خرج کردن

عطر ها بر میزان پول خرج کردن، چیزی که می‌خریم و حتی بر قمار تاثیر دارند. مطالعه‌ای که در دانشگاه شیکاگو آمریکا انجام شد، نشان داد که ۸۴ درصد خریداران در اتاقی با عطر مطبوع، در مقایسه با اتاق بی‌بو، کفش‌های جدید مشابه کفش‌های خودشان را ترجیح دادند و خریدند.

خواب

بوییدن گل‌ها باعث دیدن خواب‌های مثبت‌تر می‌شود. مطالعه‌ای که در مرکز مشکلات خواب در دانشگاه هایدلبرگ انجام شد، زنان و مردان را در معرض عطر گل‌ها و یا هیدروژن سولفید قرار دادند. نتایج نشان داد که محتوی احساسی خواب‌ها به عطر درون اتاق مرتبط بود. آنهایی که عطر مطبوع داشتند، نسبت به دیگران که در معرض هیدروژن سولفید بودند، خوابهای بهتری دیدند.

بی‌خوابی و استرس

عطر هر کدام از اسطوخودوس، وانیل، قهوه و رز می‌توانند کمک کنند. آزمایشات بالینی نشان داده‌اند که عطر اسطوخودوس می‌تواند به برطرف کردن اضطراب، استرس، بی‌خوابی و دردهای پس از عمل جراحی کمک کند. محققان می‌گویند که آروماتراپی با اسطوخودوس فعالیت سیستم عصبی را کاهش و کیفیت خواب و آرامش را افزایش و روحیه‌ی افراد دچار اختلالات خواب می‌شود. عطر قهوه نیز می‌تواند منجر به تاثیرات آرام بخش شود. عطر وانیل نیز دارای تاثیرات آرام‌بخش و عطر گل رز باعث کاهش سرعت تنفس و فشار خون می‌شود.

سطح قند خون

طی یک تحقیق در دانشگاه کاردیف، به مردان سالم به مدت چهار روز و روزی یک مرتبه انسولین تزریق شد تا سطح گلوکز خون کاهش یابد. هر بار پس از تزریق، در معرض عطر قرار می‌گرفتند، اما روز پنجم بدون تزریق انسولین در معرض عطر قرار گرفتند و باز هم گلوکز خون‌شان افت پیدا کرد.

تمرکز

نعناع، توت‌فرنگی و اسطوخودوس به افزایش تمرکز کمک می‌کنند. افشاندن عطر اسطوخودوس حین استراحت کارخانه در ژاپن نشان داد که تمرکز افراد پس از زمان استراحت افزایش یافت. ورزشکارانی که نعناع بوییده باشند سریع تر می‌دوند و تمرکز بهتری نسبت به آنهایی که استشمام نکرده بودند، داشتند. کودکان نیز هنگامی که در معرض بوی توت‌فرنگی تازه قرار گرفتند، امتحانات‌شان بهتر دادند.

حافظه

عطر ها محرک‌های بسیار قوی برای حافظه هستند و در درمان برای بازیابی خاطرات از دست رفته به کار می‌آید. تحقیقات دانشگاه تورنتو نشان داد که حافظه‌های تحریک شده با عطر، بازتر، مشتاق‌تر و احساساتی‌تر هستند. یک نظریه نشان می‌دهد که این امر به دلیل قسمتی از مغز که عطر را پردازش می‌کند، با قسمت‌های درگیر با حافظه و احساسات ارتباط مستقیمی دارد.

عشق

تحقیقات دانشگاه شیکاگو نشان داد که زنها توانایی استشمام تفاوت های ژنتیکی را دارند. محققان نشان دادند که می‌توانیم عطر افراد با مواد ژنتیکی متفاوت درون سیستم دفاعی را تشخیص دهیم. و می‌گویند که به دلیل است که ازدواج با چنین افرادی باعث ایجاد نسلی با سیستم دفاعی قوی‌تر می‌شود.